Camoumiho
Tanacetum parthenium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamiho, Camamièli, Camamièri, Camamido, Camoumido.
Nom en français : Grande camomille.
Descripcioun :La camoumiho es uno grando erbo redoulento (óudour de pirètre), de sabour amaro, que trachis en group dins li vièi jardin d'ounte s'escapo. Se recounèis à si fueio plano descoupado en tros redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Cultivado desempièi li rouman, es uno planto majo contro l'enflamacioun. S'acampon li flour que soun mes à seca. S'utiliso contro li mau d'iue (en infusioun) e d'auriho : caufa un cuié d'òli em'un pessu de flour secado, pièi un cop tebe, metre coula dins l'auriho malauto. En tisano èi peréu bono contro li mau d'estoumac o de fege.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Jardin
- Vièii muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip., 1844
(= Chrysanthemum parthenium (L.) Bernh. = Leucanthemum parthenium (L.) Godr. & Gren. )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753